Forum dyskusyjne Szafarzy Nadzwyczajnych

custos

WYTYCZNE
DOTYCZĄCE FORMACJI
ŻYCIA l POSŁUGI DIAKONÓW STAŁYCH
W POLSCE
Zatwierdzone przez
KONGREGACJĘ DS. WYCHOWANIA KATOLICKIEGO

Na podstawie wydania
BIBLIOTEKI NIEDZIELI TOM 157

N. 125/2004/3

KONGREGACJA DS. WYCHOWANIA KATOLICKIEGO
(DS. SEMINARIÓW I INSTYTUCJI NAUKOWYCH)

DEKRET

Kongregacja ds. Wychowania Katolickiego, świadoma wzrastającej liczby diakonów stałych obecnych w bardzo wielu krajach, postanowiła opracować Ratio fundamentalis institutionis diaconorum permanentium, aby zapewnić większą jednolitość ich formacji oraz większą skuteczność ich duszpasterskiej posługi w obliczu wyzwań trzeciego tysiąclecia chrześcijaństwa. Dokument ten chce nie tylko podać podstawowe wskazania na temat formacji diakonów stałych, ale również pewne ujednolicone wytyczne normatywne, jakie powinny być uwzględnio-ne przez konferencje biskupów przy opracowywaniu Ratio w ich własnych krajach, zgodnie z przepisem kan. 236 Kodeksu prawa kanonicznego.

Dokładnie tak, jak Sobór Watykański II postanowił w odniesieniu do Ratio institutionis sacerdotalis, również ta Ratio fundamentalis wymaga od konferencji biskupów, które wprowa-dziły diakonat stały, aby przesłały Ratio ze swoich krajów w celu przejrzenia i zatwierdzenia ich przez Stolicę Świętą.

Konferencja Episkopatu Polski, okazując posłuszeństwo temu nakazowi i uwzględniając określone potrzeby oraz specyficzne warunki swoich Kościołów partykularnych, przedłożyła Kongregacji tenże tekst Ratio institutionis diaconorum permanentium w celu otrzymania przepisanej prawem aprobaty. Owa Ratio zgadza się w pełni z nauką Soboru Watykańskiego II i obowiązującym prawodawstwem kanonicznym, ukazuje pełną drogę formacji oraz gwarantuje odpowiednie środki kształcenia, które są wymagane do uformowania pod względem ludzkim, duchowym, intelektualnym i pastoralnym dojrzałych i integralnych osobowości dia-konów. Stąd tak przygotowani kandydaci będą mogli prowadzić życie prawdziwie ewang-liczne oraz w należyty sposób wypełniać obowiązki właściwe dla święceń, które zamierzają przyjąć.

Po należytym rozważeniu i uwzględnieniu tego wszystkiego Kongregacja ds. Wychowania Katolickiego (ds. Seminariów i Instytucji Naukowych) zatwierdza chętnie na okres sześcio-letni obecną Ratio institutionis diaconorum permanentium, zatytułowaną Wytyczne dotyczące formacji, życia i posługi diakonów stałych w Polsce, zgodnie z normą nr 15 Rationis funda-mentalis institutionis diaconorum permanentium oraz nakazuje, by była wiernie zachowywa-na przez tych, których dotyczy; przy zachowaniu innych przepisów prawa, bez względu na jakiekolwiek przeciwne rozporządzenia.

W Rzymie, w siedzibie Kongregacji ds. Wychowania Katolickiego, dnia 22 miesiąca stycz-nia, we wspomnienie św. Wincentego, diakona i męczennika, roku Pańskiego 2004.

Zenon kard. Grocholewski
Prefekt
+ Michael Miller OSB
Sekretarz

PRYMAS POLSKI
DEKRET
W imieniu Konferencji Episkopatu Polski zezwalam na druk dokumentu Wytyczne dotyczące formacji, tycia i posługi diakonów stałych w Polsce, opracowanego i przyjętego na 324. sesji plenarnej Konferencji Episkopatu Polski w Warszawie, w dniach 21-22 października 2003 r., i zatwierdzonego przez Kongregację Wychowania Katolickiego, Dekretem z dnia 22 stycznia 2004 r. (Prot. N. 125/2004/4).
Wszelkie prawa przedruku w całości lub w części są zastrzeżone Konferencji Episkopatu Pol-ski.

Józef Kardynał Glemp
Przewodniczący Konferencji Episkopatu
Prymas Polski

WSTĘP
1. „Chrystus, którego Ojciec uświęcił i posłał na świat (J 10, 36). za pośrednictwem swoich Apostołów, ich następców, to znaczy biskupów, uczynił uczestnikami swego uświęcenia i posłannictwa. Oni zaś w sposób prawomocny przekazali misję swego posługiwania w różnym stopniu różnym osobom w Kościele. Tak oto kościelne posługiwanie, ustanowione przez Bo-ga, jest sprawowane na różnych stopniach święceń przez tych, którzy już od starożytności noszą nazwę biskupów, prezbiterów i diakonów” (KK 2 Cool

.

2. Instytucja diakonatu rozwijała się w Kościele zachodnim bez przeszkód aż do V wieku. Później, z różnych przyczyn, rozpoczął się powolny schyłek. Doszło do tego, że diakonat po-został jedynie etapem przejściowym dla kandydatów do święceń kapłańskich (por. WRD 2). W wyniku kontrowersji poreformacyjnych Sobór Trydencki nakazał, aby przywrócono dia-konat stały, tak jak było to w starożytności, z właściwą mu funkcją w Kościele . Decyzja ta nie została jednak zrealizowana. Zalecenie ponowił Sobór Watykański II, mówiąc wyraźnie o możliwości przywrócenia diakonatu jako właściwego i trwałego stopnia hierarchicznego (zob. KK 29; por. DM 16).

3. Ogólne zasady odnowienia diakonatu stałego w Kościele łacińskim, zgodnie ze wskaza-niami Soboru, ustalił papież Paweł VI w liście apostolskim Sacrum diaconatus ordinem (18 czerwca 1967). Ten sam papież. Konstytucją apostolską Pontificalis romani recognito (18 czerwca 1968), zatwierdził nowy obrzęd udzielenia święceń episkopatu, prezbiteratu i diako-natu, określając ich materię i formę , zaś listem apostolskim Ad pascendum (15 sierpnia 1972) sprecyzował warunki przyjęcia i święceń kandydatów do diakonatu. Elementy podstawowe wszystkich tych przepisów ujęto w Kodeksie Prawa Kanonicznego (25 stycznia 1983) .

4. W ślad za ustawodawstwem powszechnym, a także zgodnie z sugestią II Synodu Plenarne-go, Konferencja Episkopatu Polski na Zebraniu Plenarnym w dniu 20 czerwca 2001 roku pod-jęła decyzję wprowadzenia diakonatu stałego w naszym kraju. Z postanowieniem tym wiąże się ściśle opracowanie niniejszego dokumentu, zawierającego wytyczne dla formacji diako-nów stałych w Polsce. Uwzględnia on lokalne warunki i sytuację duszpasterską Kościoła w Polsce, a przy tym odpowiada zasadniczym wskazaniom ogólnego programu Kościoła zawar-tym w dokumencie Kongregacji Edukacji Katolickiej z 1998 roku Ratio fundamentalis institu-tionis diaconorum permanentium oraz w dokumencie wydanym w tym samym roku przez Kongregację do Spraw Duchowieństwa Directorium pro ministerio et vita diaconorum per-manentium.

5. Za wprowadzeniem w Polsce diakonatu stałego w obecnej chwili przemawia przede wszystkim potrzeba ukazania diakonatu jako właściwego i trwałego stopnia hierarchicznego (por. KK 29) i ożywienia w ten sposób wspólnot chrześcijańskich (por. WRD 3). Chodzi też o to, by określone posługi spełniane dotąd w sposób stały przez świeckich, świadomie uczestni-czących w misji ewangelicznej Kościoła, otrzymały trwałe wsparcie w postaci sakramentalnej łaski święceń diakonatu, aby ich wypełnianie mogło być skuteczniejsze (por. DM 16; KKK 1571).